Utworzenie parafii ewangelickiej na terenie Gliwic i Zabrza łączy się z powstaniem państwowego górnictwa węglowego w Zabrzu w roku 1790. Prawie wszyscy urzędnicy górniczy oraz robotnicy, których sprowadzono wtedy z Saksonii i Dolnego Śląska, byli wyznania ewangelickiego. W ten sposób powstała mała społeczność ewangelicka, która znalazła się pod opieką kościelną Tarnowskich Gór – jedynej wówczas parafii ewangelickiej w późniejszym okręgu przemysłowym. Pastor Naglo z Tarnowskich Gór odprawiał tu od czasu do czasu nabożeństwa, które odbywały się w tym budynku przy ówczesnej Friedhofstrasse nr 9 w Zabrzu.
Po latach wielu starań, w roku 1815 ewangelicy otrzymali na własność kościół św. Barbary. Powstała w 1809 r. parafia ewangelicka mogła zatem spokojnie prowadzić swą działalność. Stary budynek tego kościółka był znacznie wtedy eksploatowany, co doprowadziło do pogorszenia jego stanu technicznego. Posadowiony tuż przy Kłodnicy był ciągle wilgotny i narażony na podmywające go wody, stąd też uznano, że remont jest nieodzowny. Przy okazji chciano kościółek trochę powiększyć, gdyż znacznie wzrosła liczba wyznawców. W roku 1824 było już w Gliwicach 905 protestantów. Stary kościółek częściowo zamknięto w roku 1835 i w roku 1860 ostatecznie rozebrano.
Rozpoczęto pierwsze roboty przy budowie nowego kościoła św. Barbary w roku 1855, a kamień węgielny pod budowę położono w rok później. Prace postępowały błyskawicznie, a więc już rok później kościół zadaszono, a w roku 1858 rozpoczęto prace wykańczające. Poświęcenie kościoła, na razie bez wieży, nastąpiło w 1859 roku, wtedy to zabrzmiał pierwszy z trzech przewidzianych dzwonów odlany przez ludwisarza Liebolda z Pawłowiczek koło Koźla.
Budowa wieży przysporzyła budowniczemu Assmannowi już wiele więcej problemów. Nie przewidziano, że duży jej ciężar, wysokość i słabe nadrzeczne podłoże spowodują niebezpieczne odchylenie wieży od pionu, co skutkowało wstrzymaniem prac przy budowie. Wieżę zaczęto prostować bardzo zmyślną metodą – obciążono ją znacznie żeliwnymi odlewami i cegłami, a od spodu podkopano. Zabiegł się powiódł, lecz komisja budowlana zaleciła obniżenie jej wysokości oraz użycie do dalszej budowy specjalnie przygotowanych lekkich cegieł. Całą budowlę wraz z wieżą oddano do użytku w roku 1863.
W ogrodzie przykościelnym stoi doskonale widoczna z zewnątrz bryła pomnika poświęconego pamięci ks. Jacoba. Ten zadaszony pomnik stoi w miejscu, gdzie kiedyś stał pierwszy kościół św. Barbary i jego ołtarz.
Kościół św. Barbary był na ówczesne czasy bardzo nowoczesny, posiadał ogrzewanie gazowe. W roku 1889 zamontowano na wieży zegar, który niestety nie zachował się do naszych czasów. Otwory po tarczach zegara zostały zamurowane tworząc kolejne okienka w wieży. W kolejnych latach wymieniono piece centralnego ogrzewania oraz zamontowano duży lichtarz gazowy zdalnie zapalany.
W roku 1909 dla uczczenia 100-lecia istnienia parafii oraz 50-lecia zbudowania kościoła dokonano przebudowy jego budynku. Podniesiono wtedy podłogę o ponad pół metra by zmieścić nowoczesną kotłownię w piwnicach kościoła, oraz zakupiono elektryczny napęd do organów.
W roku 1923 zawieszono w kościele nowe stalowe dzwony, a w 1925 zawieszono odlaną w gliwickiej hucie brązową tablicę pamiątkową poświęconą pamięci zmarłych podczas działań wojennych w latach 1914-1917 członków parafii ewangelickiej. Rosnące lawinowo szeregi ewangelików spowodowały kolejną przebudowę kościoła. Odbyło się to w latach 1930-1932. Główną nawę wydłużono o 10 metrów, na nowo ukształtowano miejsce na nowy ołtarz oraz zamontowano tam 5 dużych witraży. Przy tych pracach wymieniono całą instalację elektryczną i oświetlenie kościoła. Ponadto elewację kościoła pokryto specjalną ręcznie robioną cegłą klinkierową. W 1933 r. zawieszono nowe brązowe dzwony i podniesiono o jedno piętro budynek probostwa.
Po II wojnie światowej kościół św. Barbary przeszedł pod zarząd rzymskokatolickiego duszpasterstwa wojskowego (prawomocne przekazanie nastąpiło 26 kwietnia 1949 roku). Wojskową parafię pw. św. Barbary erygował Biskup Polowy Wojska Polskiego Sławoj Leszek Głódź 21 stycznia 1993 roku.
Źródła:
http://www.gliwiczanie.pl/Reportaz/mniejszosci/reportaz/mniejszosci.htm#kosciol_sw_barbary
http://www.peuk.fiiz.pl/pl/poi/3280673
https://slaskie.travel/poi/3655/kosciol-garnizonowy-pw-sw-barbary-w-gliwicach
https://musicamsacram.pl/instrumenty/opis/1191-Gliwice-Kosciol-garnizonowy-sw-Barbary