Kościół rzym.-kat. pw. NMP (ruina) w Nowym Kościele

  • Dawniej: Kościół ewangelicki (do 1518-1654)
  • Miejscowość: Nowy Kościół
  • Województwo: dolnośląskie
  • Adres: ul. Jeleniogórska 51
  • Nr. rejestru zabytków: nr rej.: A/2252/1088/J z 24.10.1991
  • Lata budowy: 1220 lub 1240-1250
  • Styl architektoniczny: romański
  • Funkcja: kościół
  • Obecne przeznaczenie: kościół rzym.-kat. pw. NMP (ruina)
  • Data zniszczenia: 1786
  • więcej informacji...
Janusz Milewski

Kościół rzym.-kat. pw. NMP (ruina) w Nowym Kościele

Kościół rzym.-kat. pw. Najświętszej Marii Panny (ruina) w Nowym Kościele to budowla romańska powstała w 1220 r. lub w latach 1240-1250.
Budowla jednonawowa, na osi której stoi kwadratowa wieża. Wieża zwieńczona hełmem z prześwitem. W przyziemiu wieży kamienny półkolisty portal. Z nawy zachowała się ściana południowo-zachodnia we fragmencie z oknami. W 1628 r. kościół został obwarowany kamiennym murem ze strzelnicami i potężną bramą.

Właściciele Nowego Kościoła byli znani ze swoich prohusyckich przekonań, a jeden z nich Sigmund von Zedliz (zm. 1508 r., miał 110 lat) uchodził za husytę. Jego syn Georg (zm. w 1552 r., miał 108 lat) nazywany był wręcz „ukrytym” husytą. Sama wieś był silnym ośrodkiem reformacji. W 1518 r. do Nowego Kościoła przybył, uczeń Marcina Lutra, Melchior Hofmann, który na zamku 12 września 1518 r. wygłosił pierwsze na Śląsku kazanie protestanckie. W tym też roku protestanci objęli w swoje władanie kościół pw. NMP. Po wojnie 30-letniej kościół został zrekatolicyzowany, ale stopniowo popadał w ruinę, ponieważ mieszkańcy wsi pozostali ewangelikami.
Źródło:
Słownik geografii turystycznej Sudetów. Pogórze Kaczawskie (red. Marek Staffa), Wrocław 2002.

×